Categorie: Kennisbank

Werksterbroed

Werksterbroed is te herkennen aan een platte afdekking. Zodra de koningin een eitje heeft gelegd zullen huisbijen voer gaan toevoegen aan de cel. Als het eitje is getransformeerd naar larve zullen de bijen de cel afdekken met een waswafeltje. Dit waswafeltje is zoals gezegd dus plat. Bij darren is het waswafeltje een bolletje.

We zien op bovenstaande foto 2 soorten broed: darrenbroed en werksterbroed. Aan de linkerkant de gebobbelde darrenbroed en in het midden van de raat werksterbroed. De cellen van darrenbroed zijn ook groter.

Terug naar Imker Alfabet

Werkster

Elk volk bestaat bestaat voornamelijk uit werksterbijen. Werksterbijen komen uit bevruchte eitjes en zijn altijd vrouwelijk. Naast werksterbijen zijn er afhankelijk van het seizoen ook darren. En er is altijd 1 koningin.

Een werksterbij doorloopt verschillende stadia in haar leven.

1. Huisbij
De eerste paar dagen zal de werkster niets anders doen dan cellen poetsen en reinigen. Cellen zijn leeggekomen omdat de nectar naar de honingkamer is versleept of de cel is leeggekomen omdat er een nieuwe bij uitgekomen is. Na een paar dagen zal ze zich bezig gaan houden met het voederen van de jonge larven. Dit kan dan pas omdat haar voedersapklieren dan volledig zijn ontwikkeld. Zodra ze dit een paar dagen gedaan heeft gaat ze verse nectar in ontvangst nemen van de haalbijen en dit naar de honingkamers transporteren. Tijdens dit transporteren zal ze enzymen toevoegen aan de nectar. Zodra ze dit gedaan heeft zal ze gaan fungeren als bouwer. Door het zweten van wasplaatjes kunnen ze nieuwe raten bouwen. Tot slot zal ze fungeren als wachtbij bij de entree van de woning.

2. Haalbij
Zodra de bij een dag of 21 oud is zal ze zich buiten de kast gaan begeven en op zoek gaan naar nectar,water, stuifmeel en eventueel propolis. Gemiddeld leeft een bij 6 tot 8 weken en dan sterft ze. In de winter leven ze langer doordat ze dan niet zoveel werken en alleen maar op de wintertros zitten.

Terug naar Imker Alfabet

 

Moerrooster

Zodra de dracht het toelaat en het volk groot genoeg is zal de imker honingkamers gaan plaatsen. Om te voorkomen dat er eitjes gelegd gaan worden tussen de honing wordt er tussen de broedkamer en de honingkamer een rooster geplaatst. Dit is het moerrooster.

De spleten zijn groot genoeg om werksterbijen door te laten maar de moer past er niet doorheen.

Het hier getoonde rooster is van metaal, maar het kan ook van plastic zijn.

Terug naar Imker Alfabet

Koningin

De koningin is verantwoordelijk voor het leggen van de eitjes. Zonder eitjes geen bijenvolk. Op het hoogtepunt van het seizoen kan de koningin tot wel 2000 eitjes per dag leggen.

Zoals te zien is op de foto is het achterlijf van de koningin langwerpiger. Hier slaat ze het sperma op wat ze heeft ontvangen tijdens de bruidsvlucht. Het middenstuk bevat ook minder haar. (hier niet te zien omdat ze gemerkt is met een rode stip)

Sommige imkers knippen een stukje van de vleugel af om te voorkomen dat de koningin wegvliegt tijdens het zwermen.  

Een koningin kan ongeveer 3 tot 5 jaar worden en doet niets anders dan eitjes leggen. Ze wordt de hele dag verzorgd. Eten wordt haar aangereikt en ontlasting wordt voor haar opgeruimd zodat zij zich volledig kan focussen op het leggen van de eitjes.

Terug naar Imker Alfabet

Darrenbroed

Zodra een koningin een onbevrucht eitje legt zal dit zich ontwikkelen tot een mannetjesbij. (Een dar) Je kunt als imker aan de raat herkennen of het eitje wat in de cel zit een koningin, werkster of een dar wordt. Een koninging zal zeer duidelijk te herkennen zijn door de “pelpinda” die aan de raat zit. Werksterbroed is vlak afgedekt en darrenbroed heeft een “bultje”. Ook de celmaat voor darren is iets groter.

Bron: imkerpedia

Op bovenstaande foto zie je aan de linkerkant darrenbroed en rechts daarvan werksterbroed. Zie je het verschil voor wat betreft de afdekking? Links zijn het bolvormige dekseltjes en het werksterbroed is vlak.

 

Terug naar Imker Alfabet

Dar

Een dar is een mannetjesbij. Darren zijn groter dan de werksterbijen en je kunt ze dan ook makkelijk vinden in het bijenvolk.

 

bron: Imkerpedia

De uiterlijke kenmerken van een dar zijn:

  • grotere ogen dan de vrouwtjes. (2 keer zo groot)
  • qua grootte vallen ze tussen de werksterbijen en de koningin in.
Onderzoekers zijn er nog niet helemaal over eens maar de taak van een dar is simpel.

Ze zijn er om de koningin te bevruchten. Meer doen ze niet. Ze kunnen geen stuifmeel verzamelen want korfjes hebben ze niet. De tong van darren is ook korter dus het halen van nectar is ook lastiger.

Er zijn ook onderzoekers die beweren dat darren naast bevruchten ook meehelpen met het warm houden van het broednest.

Terug naar Imker Alfabet

Bijenkast

De term bijenkast is eigenlijk een verzamelnaam. Een bijenkast kan een spaarkast zijn maar bijvoorbeeld ook een Dadant of Top bar Hive. Er zijn vele verschillende bijenkasten.

Het gaat dus om de behuizing van een bijenvolk en hier zijn verschillende mogelijkheden in.

Op bovenstaande foto zien we 3 bijenkasten. De linker twee kasten zijn 6 ramers en de rechterkast is een 10 ramer. Alle 3 zijn spaarkastformaat.

 

Terug naar Imker Alfabet

Bijenzwerm

Zodra de kortste dag is geweest in de winter begint de koningin weer met het leggen van eitjes. Dit is de start van de groei van het bijenvolk. Als een bijenvolk groeit betekent dat dat de ruimte in de woning steeds krapper wordt.

Afhankelijk van de weersomstandigheden, eventuele ingrepen van de imker en de sterkte van het volk begint vanaf half april de behuizing krap te worden en begint het zwermseizoen. Maar wat is nou een zwerm?

Op het moment dat het te krap wordt in de woning, dit kan een holle boom zijn maar ook een bijenkorf of bijenkast, zal het volk ervoor zorgen dat er nieuwe koninginnen gekweekt gaan worden. Dit zijn doppen of cellen.

Afhankelijk van de plek op de raat kan de imker bepalen welk soort doppen/cellen het zijn. Redcellen, zwermcellen of wisselcellen.

Zodra de eerste cel afgesloten wordt door het volk zal de koningin vertrekken met een gedeelte van het volk. Opvolging is namelijk veiliggesteld. Met groot rumoer zal de koningin met de groep vertrekken en dit is een drukte van jewelste. Tijdens het scheppen van mijn eerste zwerm vertelde de man die mij belde dat het wel een wervelstorm leek.

De groep, zwerm genoemd, die vertrekt moet nu op zoek naar nieuwe woonruimte en omdat die niet altijd gelijk voor handen is nemen de bijen een honingvoorraad voor 3 dagen mee in hun honingmaag. Deze voorraad spreken ze ook aan om honingraat te bouwen zodra ze wel een nieuwe woonruimte gevonden hebben. Door deze voorraad in hun maag zullen bijen niet snel steken. Een zwerm is dus relatief vriendelijk, je hoeft je geen zorgen te maken. Blijf vooral rustig en een beetje op afstand.

Bijenzwermen zijn tegenwoordig zo goed als ten dode opgeschreven omdat er bijna geen natuurlijke huisvesting meer te vinden is. Holle bomen worden gekapt en alle woningen worden steeds beter gebouwd en geïsoleerd dat er geen kieren en ruimtes meer zijn om een nest te bouwen. Imkers zijn dus heel blij als je ze belt zodra je een zwerm constateert. 

De imker zal zijn uiterste best doen om de zwerm te scheppen, ander woord voor vangen. Zodra de imker de zwerm heeft gevangen zal hij de korf of bak waarmee de zwerm gevangen is nog een tijdje dicht bij de plek plaatsen waar de zwerm heeft gezeten. Er zijn namelijk altijd speurbijen op pad om een nieuwe plek te zoeken waar ze kunnen gaan wonen. Deze speurbijen komen terug naar de plek waar de zwerm geland is en door de korf of bak waarmee de zwerm geschept is in de buurt te plaatsen komen deze bijen dus netjes terug bij het volk waar ze bij horen. 

In de avond zal de imker de korf of bak afsluiten en meenemen naar de nieuwe standplaats. En zo blijft het bijenvolk in leven en begint de cirkel weer opnieuw.

Bel dus altijd een imker zodra je een zwerm ziet. Ook bij twijfel altijd een imker raadplegen. Heb je een zwerm gezien in de regio Haarlem, Velserbroek, Santpoort of IJmuiden? Bel mij en ik kom de zwerm graag ophalen.

Terug naar Imker Alfabet